6.Bölüm
Mehdiyet konusu sağlam delillere dayanmaktadır
Mehdiyet konusu sağlam delillere dayanmaktadır
HAZRETİ MEHDİ (AS) HAKKINDAKİ RİVAYETLER
"MÜTEVATİR"DİR
"Mütevatir" ne demektir?
Hz. Mehdi (as) hakkında rivayet edilen hadislerin
mütevatir olduğu hemen hemen bütün İslam alimleri tarafından kabul edilen bir
gerçektir. Ancak, öncelikle "mütevatir hadis"in ne anlama geldiğini
açıklamak gerekir. "Giriş" bölümünde de kısaca tarif ettiğimiz gibi,
hadis bilimcilerine göre bir haber birçok kişi tarafından rivayet edilmişse ve
bu ravilerin bir araya gelip haber uydurmaları, durumları itibarıyle teknik
olarak mümkün değilse buna "mütevatir" haber denilir. Mütevatir
habere de "tevatür" adı verilir.
Bir kaynakta tevatür terimi şöyle tanımlanmaktadır:
"Tevatür", kelime anlamı olarak
"kuvvetli haber, içinde yalan ihtimali olmayan ve bir cemaate dayanan
kuvvetli haber" demektir. (Büyük Lugat-Tür-Dav, 3003)
Diğer çeşitli kaynaklarda da mütevatir kelimesinin
anlamı şöyle açıklanmaktadır:
"Yalan üzerine birleşmeleri aklen mümkün görülmeyen toplulukların birbirinden ve ilk topluluğun direk Resulullah (sav)'den rivayet ettiği hadis-i şeriftir. Yakin (hiç şüphe edilmeyecek) bir ifade eder. Artık bu hadis hakkında "Acaba bu hadis Resulullah (sav) tarafından söylenmiş midir?" diye bir şüpheye imkan yoktur."(Ömer Nasuhi Bilmen, "Muvazzah İlm-i Kelam", s. 53)
"Yalan üzerine birleşmeleri aklen mümkün görülmeyen toplulukların birbirinden ve ilk topluluğun direk Resulullah (sav)'den rivayet ettiği hadis-i şeriftir. Yakin (hiç şüphe edilmeyecek) bir ifade eder. Artık bu hadis hakkında "Acaba bu hadis Resulullah (sav) tarafından söylenmiş midir?" diye bir şüpheye imkan yoktur."(Ömer Nasuhi Bilmen, "Muvazzah İlm-i Kelam", s. 53)
"MÜTEVATİR HABER": Duyularla hissedilen bir şey hakkında yalan üzere
ittifak etmeleri aklen mümkün olmayan bir kalabalığın verdikleri bir haber olup
bizzat (yakini) ilim ifade eder.
"MÜTEVATİR HADİS": Yalan üzerinde birleşmeleri adeten mümkün olmayan
raviler topluluğunun ("cemm-i ğafir"), her nesilde, kendileri gibi
bir topluluktan alıp naklettiği, işitme veya görmeye ("mahsûsat")
dayanan hadistir. Kesin bilgi ifade eder, amel vaciptir, reddi küfrü
gerektirir, tetkik ve tenkid dışıdır.
Lafzen Mütevatir: Bütün rivayetlerinde lafızları aynı olan hadistir ki
"yok denecek kadar" azdır. "Men kezebe aleyye..." misalidir.
Kayıt konmadan "mütevatir hadis" denince "lafzen mütevatir"
anlaşılır.
Manen Mütevatir: Aralarında ortak bir nokta bulunan değişik lafızlı
hükümlerin, tevatür şartlarını taşıyan râvîlerce rivayet edilmesiyle ortaya
çıkan "ortak manaya" denir. Mesela, 100 kadar değişik lafızlı
hadisten çıkan bir mütevatir mana Resûlullah Aleyhissalatü ves`selâm`ın
"ellerini kaldırarak dua ettiğidir." (İsmail Lütfi Çakan,
"Hadis Usulü", İFAV, İstanbul 1993, s. 105-150)
MEHDİYET HADİSLERİNİN MÜTEVATİR OLDUĞUNA DAİR ALİMLERİN
İZAHLARI
Bu konuyla ilgili çeşitli alimlerin görüşlerini
aşağıda veriyoruz:
MUHAMMED B. RESUL BERZENCİ
Hz. Mehdi (as)'ın varlığı ve ahir zamanda zuhur
edeceği, Peygamber (sav) ailesinden ve Fatıma (ra) oğullarından oluşu, tevatür
ölçüsüne ulaşan hadislerle açıklanmıştır ve bu hadisleri inkar etmenin hiçbir
anlamı yoktur... Tevatür ölçüsünü aşan, doğru ve açık
hadislerde, Hz. Mehdi (as)'ın Fatıma soyundan olup, dünya sona ermeden zuhur
edeceği, zulüm ve haksızlıkla dolmuş olan dünyaya, adalet ve hakkaniyet
getireceği, onun zamanında İsa Mesih'in gökten ineceği ve onun önderliğinde
namaz kılacağı kanıtlanmış bulunmaktadır. (Muhammed b. Resul Berzenci,
"el-İşaetü li Eşrat'is-Saeti", s. 305)
ALAEDDİN ALİ B. HİŞAM MUTTAKİ HİNDİ
Allah'ın rahmeti sana olsun bil ki vaadedilen Hz.
Mehdi (as)'ın var oluşunda hiç kuşku yoktur. Üçyüz hadis ve eserle
hatta daha fazlası ile bu kanıtlanmıştır.(Casim Mühelhil,
"el-Burhan", c. 1, s. 339)
ABDULMUHSİN BİN HAMD EL-ABBAD
Her Müslümanın, Peygamber (sav)'in verdiği gaybi haberlere
özellikle de Hz. Mehdi (as) ve deccalın zuhur edeceğine dair bildirdiği ön
haberlere inanması, tasdik etmesi vaciptir. Bu
itibarla Mehdilik hakkındaki haberlerin çokluğu senetlerinin doğru oluşuna
rağmen, onları tutarsız saymak mümkün değildir. Ancak bilgisizler, hak ile
kavgalı olanlar veya onların senetlerini incelemekten aciz olanlar bu haberleri
inkar ederler. Oysa o hadisleri doğrulamak Peygamber Hazretlerine inanmanın bir
parçasıdır. Çünkü onun sözlerini kabul etmek, ona inanmanın bir gereğidir. Ve
Allah'ın Kuran'da (Bakara Suresi, 2-4) müminleri övdüğü gaibe inanışın ta
kendisidir. (Dr. Abdulmuhsin bin Hamd el-Abbad,
"Mecellet'ül-Camiat-ül-İslamiyye", yıl 1, sayı 3, s. 624-627)
MUHAMMED NASREDDİN ALBANİ
Sözün özü şu ki, Hz. Mehdi (as)'a inanmak,
Peygamber (sav)'den aktarılan tevatür hadislere dayalı köklü bir inançtır ve
ona inanmak vaciptir. Çünkü
Allah'ın buyruğunda (Bakara Suresi, 2-4) takvalıların özelliklerinden olarak
anlatılan gaibe inanmak inanışın bir parçasıdır. Cahillerden başkası bunu inkar
etmez. Bu inanç kitap ve sünnette doğru kabul edilen inanışlar üzerine
ölmeyi, Allah'tan diliyorum. (Muhammed Nasreddin Albani,
"Mecellet'üt-Temeddün'il-İslami", sayı 22, s. 646)
ŞEMSEDDİN MUHAMMED BİN AHMED SEFAREYNİ
Kıyamet gününün en büyük alametlerinden birisi de
hakkında tevatür derecesini aşacak derecede hadis bulunan bir kişinin zuhur
edeceğidir. İmamların sonuncusudur. Hz. Peygamber (sav)'den sonra peygamber
olmayacağı gibi ondan sonra da imam olmayacaktır. Bu imam Fatıma
oğullarındandır.
Birçok hadis hafızları, Hz. Mehdi (as)'ın Peygamber
soyundan olduğunu kabul etmişlerdir, böyle mütevatir bir konuya sırt çevirmek
yakışık almaz. Hak ehlinin inancına göre, Hz. Mehdi
(as), İsa Mesih'ten ayrıdır. Hz. Mehdi (as), Mesih'ten önce zuhur edecektir. Bu
konu Sünni bilginleri arasında onların inancından sayılacak kadar yaygınlık
kazanmıştır. (Şemseddin Muhammed bin Ahmed Sefareyni,
"Levaih'ül-Envar'ül-Behiyye", c. 2, s. 74, 76, 86)
EBU ABDULLAH MUHAMMED B. CAFER İDRİSİ KETANİ
... Hz. Mehdi (as) hakkındaki hadisler o kadar çoktur
ki, tevatür ölçüsüne
ulaşmaktadır ve bunları reddetmek uygun olmaz... Eğer uzun olacağından endişe duymasam, bu konuda
bildiğim hadislerin hepsini buraya kaydederim. (Ebu Abdullah Muhammed
b. Cafer İdrisi Ketani, "Nezm'ül Mütenasir min ahadis'il-Mütevatır",
s. 145 ve 146)
ŞEHABEDDİN AHMED B. MUHAMMED GUMARİ
... Hz. Mehdi (as)'ın zuhur edeceğine inanmak
vaciptir, ona inanmak Peygamber (sav)'in
buyruğunu doğrulamak için gereklidir. Nitekim bu konu ehl-i sünnet inanç
kitaplarında kaydedilmiş ve kanıtlanmıştır. (Şehabeddin Ahmed b.
Muhammed Gumari, "İbraz'ül-Vehm'ül Meknun", s. 3 ve 4)
HASANEYN MUHAMMED MAHLUF el-MISRİ
Müslümanlara sahih hadislere güvenerek Hz. Mehdi
(as)'ın ahir zamanda zuhur edeceğine tam olarak inanmalarını öğütlüyoruz. Çünkü bunun aksi sözleri söyleyenlerin ne diyanet
bilgileri vardır ne de gerçekte bu hadislere inanırlar. (Hasaneyn
Muhammed Mahluf el-Mısri, "Seyyid'ül Beşer Yetaheddesü
An'il-Mehdiyyi-Müntazar", kitabın önsözü)
Eb'ul-HASAN MUHAMMED b. HÜSEYİN ABURİ
Hz. Mehdi (as)'ın zuhur edeceğine dair birçok raviden
mütevatir hadisler nakledilmiştir. Bu
hadisler Hz. Mehdi (as)'ın Peygamber Ehl-i Beytinden olduğunu, yedi yıl hüküm
sürüp dünyayı adaletle dolduracağını, Mesih'in de ortaya çıkıp deccali
(fitnesini) yok etmesinde ona yardım edeceğini ve Hz. Mehdi (as) namaz
kıldırırken Hz. İsa'nın onun arkasında namaz kılacağını vurguluyor" (Şemseddin
Muhammed Kurtibi, "Tezkire", s. 710)
EBU MUHAMMED HASAN B. ALİ El-BERBEHARİ HANBELİ
... Ve Meryem oğlu İsa'nın gökten ineceğine, deccali
(fitnesini) yok edeceğine ve Muhammed oğullarından Kaim'in arkasında
namaz kılacağına inanmak...(Casim Mühelhil, "El-Burhan", c 1,
s. 426)
SAİD HAVVA
Araştırmacılar ahir zamanda Ehl-i Beytten bir
halifenin (manevi liderin) olacağına anlaşmazlık göstermemişlerdir. İttifakla
kabul edilen bu lider herkes tarafından Hz. Mehdi (as) diye bilinenden başkası
değildir. Buna göre biz de geleceği bildirilen o
özelliklerdeki halifeye (manevi lidere) inanıyor ve o zuhur ettiği zaman onun
taraftarlarından olmaya niyetliyiz. Allah'tan bu niyetimizle bize yardımcı
olmasını diliyoruz. (Prof. Said Havva,
"El-Akaid'ül-İslamiyye", c. 2, s. 1021-1026)
MUHAMMED b. ALİ ŞEVKANİ
... Bunlar hiç kuşku yok ki mütevatir hadislerdir,
peygamberin buyruğu hükmündedir. Çünkü
bu konuda içtihat yapılamaz ve kişisel hükümler geçerli değildir... Buna
göre Deccal ve Mesih hakkındaki rivayetler mütevatir olduğu gibi Hz. Mehdi (as)
hakkındakiler de mütevatirdir. (Muhib b. Salih el'Bureyni,
"Ikd'üd'Dürer Fi Ahbaril'Muntazar", s. 14- 15)
ŞEYH HASAN ADVİ HAMZAVİ
Hz. Mehdi (as) hakkındaki hadisler manevi tevatür
ölçüsünü geçmiş, inkar edilmelerinin bir anlamı yoktur. ("Meşarik'ül-Envar",
f. 2, s. 115)
M. SIDDIK b. HASAN KUNUCİ
Fatımaoğullarından olan Hz. Mehdi (as) hakkındaki
hadisler tevatür ölçüsünden çoktur. "Sünen",
"Müsned" ve "Mu'cem" kitaplarında mevcuttur. (Kunuci,
"el-İzaetü...", s. 94)
İBN TEYMİYE
Resulullah (sav)'den, ahir zamanda çocuklarından ismi
ismine, künyesi künyesine denk, yeryüzünü adaletle dolduracak birisinin
çıkacağını haber veren Hz. Mehdi (as) hadislerinin hepsi sahihdir. (İbn
Teymiye, "Minhacü's-Sünne", c. IV, s. 291)
ZAHİDU'L-Kevserİ
Hz. Mehdi, Deccal ve Mesih ile ilgili hadislerin
tevatür derecesine ulaştığına dair rivayetlerde, hadis ilimleri hakkında bilgi
sahibi bulunan kimselerce şüphe götüren bir nokta değildir. Gerçi
bazı kelamcıların kıyamet alametlerine itikadın yani iman etmenin vacip
olduğunu itiraf etmelerine rağmen bunlar bu konuya dair bazı hadisler hakkında
şüphe uyandırmaktadırlar. Fakat bu onların hadis ilminde derinlemesine bir
bilgiye sahip olmadıklarının neticesidir, başkası değil.(Muhammed Zahidul'l
Kevseri, "Nazratun abire fi Mezaimi Men Yünkirü Nüzule İsa Kable'l
Ahire", s. 49)
Muhammed b. Hasan El-Esnevİ
Muhammed b. Hasan El-Esnevi (Menakibiş-Şafii) eserinde
der ki; Hz. Mehdi (as) hususunda, Resulullah (sav)'den nakl edilen haberler
tevatür halini almıştır... O'nun, Ehl-i Beytinden olacağı haber verilmiştir... (Muhammed
B. Resul Al - Hüseyni El Berzenci, "Kıyamet Alametleri", Pamuk
Yanıları, Trc. Naim Erdoğan)
EHL-İ SÜNNET İTİKADINA GÖRE MÜTEVATİR HADİSLERE
İNANMANIN GEREKLİLİĞİ
Mütevatir hadislere inanmanın gerekliliğini ve
mütevatir haberlerin dindeki önemini pek çok İslam alimi yazdıkları eserlerde
vurgulamışlardır. Aşağıda çeşitli İslam alimlerinin bu konudaki görüşlerinden
örnekleri veriyoruz:
ŞEHABETTİN İBN-İ HACER ASKELANİ
"Tevatür isnad ilminin konularından değildir.
Çünkü isnad ilmi bir hadisin doğru olup olmadığını ravilerin kişiliğini ve
vasıflarını inceleyerek ortaya koyar. Halbuki mütevatir bir haberin ricali
(ravileri) incelemeye alınmaz, mütevatir hadise hiçbir sorgu yapılmadan amel
etmek vaciptir." (Dr. Subhi Salih, "Ulum'il-Hadis", s.
151 ve 152)
MUHAMMED CEMALEDDİN EL-KASİMİ El-DIMIŞKİ
"Bil ki doğrulukları ilmen isbat edilmiş bir
zümre insanın rivayet ettiği hadis "Mütevatir"dir. Yani, bu
kişilerin, tüm rivayet sınıflarında yalancılıkta elbirliği etmeleri ihtimali
bulunmaz... Ravileri hakkında hiçbir münakaşaya girilmeden bu hadislere
uyulması vaciptir." (Muhammed Cemaleddin el-Kasimi el-Dımışki,
"Kavaid'üt-Tahdis, min Fununi Mustah'il-Hadis", s. 151)
NUREDDİN ATER
"Sahih veya Hasen hadislerin ravilerinde aranan
adalet doğruluk gibi şartlar "mütevatir" hadis ravilerinde aranmaz.
Çünkü bu hadisleri rivayet edenlerin sayısı o kadar çoktur ki, aklen bir araya
gelip hadis uydurmaları mümkün olmaz. Bu nedenle hadis bilimcileri mütevatir
hadisleri inceleme konusu yapmazlar. Onlara göre sadece bir hadisin doğruluğu
veya geçerliliği inceleme konusu olur. Oysa mütevatir hadisin böyle bir şeye
ihtiyacı yoktur... Bu ravilerinin yakin elde edilecek kadar çok oluşundandır.
Bu da doğal ve zaruri bir olaydır." (Nureddin Ater,
"Menhac'ün-Nakd fi Ulum'il-Hadis", s. 405)
EBU ABDULLAH MUHAMMED B. CAFER İDRİSİ KETANİ
"Tüm ravileri, başında, ortasında ve sonunda
normalde yalancılıkta elbirliği etmeleri mümkün olmayacak kadar çok olan haber
"mütevatir"dir... Hadis bilimcileri mütevatir rivayet ravilerinin
adil olmasını hatta Müslüman olmalarını bile şart koşmuyorlar... Baliğ, adil ve
Müslüman sayılmaları, aynı şekilde yaşıyor olmaları gerekmiyor. Kafir, fasık,
buluğa ermemiş olmaları caizdir. Herhangi bir özel sıfat taşımaları da şart
koşulmamıştır." (Ebu Abdullah Muhammed b. Cafer İdrisi Ketani,
"Nezm'ül-Mütenasir min ahadis'il-Mütevatır", s. 5-6-9)
EBU'S-SADAT MUHAMMED B. MUHAMMED EBU ŞOHBE
"Mütevatir haberlerde ravinin adil ve hatta
Müslüman olması şart değildir. Çünkü mütevatirin kabul edilirlik gerekçesi
anlatanların çok oluşudur. Nitekim bir şehir halkı bir olayın gerçekleştiğini
haber verirlerse, sözleriyle kesin bilgi elde edilir." (Dr.
Ebu's-Sadat Muhammed b. Muhammed Ebu Şohbe, "el-Vesit fi Ulumi ve
Mustalah'il-Hadis", s. 190)
EN-NEVEVİ
"Haber iki kısımdır: Mütevatir ve Ahad...
Mütevatir haber, yalan üzere ittifak etmeleri mümkün olmayan bir kalabalığın
yine kendisi gibi bir kalabalıktan naklettiği haber olup iki taraf (birinci
tabaka ve ikinci tabaka) ve ortadakiler (bu ikisinin arasındakiler) eşittir. Bu
kalabalık zanni olmayıp duyularla idrak edilen birşeyi haber verirler ve bu
haber vermeyle yakini ilim hasıl olur. Muhakkiklerin genelinin de muvafık
olduğu üzere tercih edilen görüş, tevatürün belli bir sayıyla
sınırlandırılamayacağıdır." (El-Cezairi,
"Tevcihu'n-Nazar", s. 33)
MÜTEVATİR RİVAYETLERİ REDDETMENİN İNKAR OLDUĞUNA
HÜKMEDEN EHL-İ SÜNNET ALİMLERİ
Buraya kadar bazı örneklerini aktardığımız ehl-i
sünnet alimlerinin izahlarından, ahir zamanda Peygamber Efendimiz (sav)'in
soyundan Hz. Mehdi (as) adında mübarek bir zatın çıkacağına dair rivayetlerin
mütevatir olduklarını gördük. Asılsız ve yalan olması akıl ve mantık açısından
mümkün olmayan bu rivayetlere inanmanın gerekliliğini inceledik.
Durum böyleyken bazı İslam alimleri de, kesinlik
arzetmelerinden dolayı, mütevatir hadisleri inkar etmenin doğrudan Hazreti
Peygamber (sav)'i inkar etmek anlamına geleceğini belirterek, bunun da küfür
olduğu şeklinde çok daha keskin bir hükme varmışlardır. Bu alimlerden
bazılarının izahları şöyledir:
CELALEDDİN SUYUTİ
Biliniz ki: Her kim ister sözüyle, ister davranışı ile
-fıkıhta belirtildiği üzere- (mütevatir hadisleri) inkar edip hüccet bilmezse
kafir olur, İslam dairesinden çıkar; Yahudilerle, Hristiyanlarla ve Allah'ın
dilediği grupla haşredileceklerdir. (Abdulgani Abdulhak,
"Hücciyet'üs Sünnet", s. 270, Miftah'ül Cennet'ten naklen)
EBU'L-FAZL ABDULLAH B. MUHAMMED el-İDRİSİ
"...Çünkü, alimlerin aldığı karar gereğince her
kim, Peygamber (sav)'den nakledilen hadisleri mütevatir olduğu kanıtlandıktan
sonra, reddine dair kabul edilebilir bir gerekçe göstermeden inkar ederse kafir
olur." (Ebu'l-Fazl Abdullah b. Muhammed el-İdrisi,
"El-Mehdi-ül Muntazar", s. 94-95)
MUHAMMED EL-MEKKİ
Güvenilir ravilerin aktardıkları hadislerde
Peygamberimiz (sav) Hz. Mehdi (as)'ın ahir zamanda zuhur edeceğini müjdelemiş,
onun sıfatlarını ve zuhurunun belirtilerini açıklamıştır... Her kim vaadedilen
Hz. Mehdi (as)'ı inkar eder, yalan sayarsa kafir olur denmiştir. (Alaaddin
Ali b. Hişam Muttaki Hindi, "El-Burhan fi Alamati Mehdiyyi Ahir
Zaman", c. 2, s. 865-876) Aşağıdaki iki hadis de bu alimlerin
vardıkları hükmü doğrular niteliktedir:
"Hz. Mehdi (as)'ın çıkışını inkar eden, Hz.
Muhammed (sav)'e indirileni inkar etmiştir..."
"... Hz. Mehdi (as)'ı inkar eden şüphesiz
kâfirdir."
Bu hadisleri nakleden ehl-i sünnet kaynakları sırasıyla şunlardır:
1- "Fevaid-ul Ahbar", Ebu Bekir Ahmed b. Muhammed İskafi (ölm: H. 260)
2- "Cem'ul Ahadis-il Varide fi-l Mehdi", Hafız Ebu Bekir b. Hayseme, (ölm: H. 279)
3- "Maani-l Ahbar", Ebu-l Bekir Muhammed b. İbrahim Kelabazi Buhari (ölm: 380)
4- "Ravd-ul Enf ve Şerh-us Sire", Ebu Kasım Abdurrahman Süheyli (ölm: 581), c. 2, s. 431. (Malik b. Enes Muhammed b. Münkedir'den, o da Cabir'den rivayet etmiştir)
5- "İkd-ud Durer fi Ahbar-il Mehdi-il Muntazar", Yusuf b. Yahya Makdisi eş-Şafii (ölm: 685), s. 157. "Fevaid-ul Ahbar", İskafi ve "Şerhu-s Sire", Ebu-l Kasım Süheyli'den naklen.
6- "Feraid-us Simtayn", Şeyh İbrahim b. Muhammed Hamvini (ölm: 730), c. 2, s. 337, No. 585, "Maani-l Ahbar" Ebu Bekir Muhammed b. İbrahim'den naklen.
7- "Lisan-ul Mizan", İbn-i Hacer Askalani (ölm: 852), c. 4, s. 147, Mısır Baskısı; s. 130, Haydarabad Baskısı, "Maan-il Ahbar"dan naklen.
8- "el-Orfu-l Verdi Fi Ahbari-l Mehdi", Celaleddin Suyuti (ölm: 911), s. 161, "Fevaid-ul Ahbar"dan naklen.
9- "el-Kavl-ul Muhtasar fi Alamât-il Mehdi-il Muntazar", İbn-i Hacer eş-Şafii el-Mekki (ölm: 974) s. 56, Şam, Zahiriye Kütüphanesindeki el yazmasından alınan kopya, Kum'daki Ayetullah Mar'aşi kütüphanesinde mevcuttur, (Fevaid-ul Ahbar ve Şerh-us Sire'dan naklen...)
10- "el-Fetave-l Hadise", İbn-i Hacer-i Mekki s. 37
11- "el-Burhan Fi Alâmât-i Mehdi-i Ahir-iz Zaman", Muttaki Hindi (ölm: 975).
12- "Levaih-ul Envar-il ilahiye...", Şeyh Muhammed b. Ahmet Sefarini el-Hanbeli (ölm: 1188), c. 2, Hz. Mehdi (as) konulu "el-Faidet-ul Hamise" adlı bölümü; Hafiz İskafi'den naklen. (Adı geçen kaynakta ravi Cabir b. Abdullah'ın güvenirliği konusunda övgüyle söz edilmiştir.)
13- "Yenâbi-ul Mevedde", Süleyman b. İbrahim Kunduzi (ölm: 1294), 78. Babın başları, Cabir b. Abdullah Ensari'den naklen.
14- "el-İzae Li Ma Kâne ve Mâ Yekunu Beyne Yedey-is Sa'eh", Seyyid Muhammed Sıddık Kanuci Buhari (ölm: 1307) s. 137, "Cem-ul Ahadis-il Varide Fi-l Mehdi"İbn-i Hayseme ve "Fevaid-ul Ahbar" İskafi'den naklen.
15- "El-Mehdiyyu'l Muntazar", Ebulfazl Abdullah b. Muhammed Sıddık (ölm: 1308), s. 94 "Fevaid-ul Ahbar"'dan naklen.
Bu hadisleri nakleden ehl-i sünnet kaynakları sırasıyla şunlardır:
1- "Fevaid-ul Ahbar", Ebu Bekir Ahmed b. Muhammed İskafi (ölm: H. 260)
2- "Cem'ul Ahadis-il Varide fi-l Mehdi", Hafız Ebu Bekir b. Hayseme, (ölm: H. 279)
3- "Maani-l Ahbar", Ebu-l Bekir Muhammed b. İbrahim Kelabazi Buhari (ölm: 380)
4- "Ravd-ul Enf ve Şerh-us Sire", Ebu Kasım Abdurrahman Süheyli (ölm: 581), c. 2, s. 431. (Malik b. Enes Muhammed b. Münkedir'den, o da Cabir'den rivayet etmiştir)
5- "İkd-ud Durer fi Ahbar-il Mehdi-il Muntazar", Yusuf b. Yahya Makdisi eş-Şafii (ölm: 685), s. 157. "Fevaid-ul Ahbar", İskafi ve "Şerhu-s Sire", Ebu-l Kasım Süheyli'den naklen.
6- "Feraid-us Simtayn", Şeyh İbrahim b. Muhammed Hamvini (ölm: 730), c. 2, s. 337, No. 585, "Maani-l Ahbar" Ebu Bekir Muhammed b. İbrahim'den naklen.
7- "Lisan-ul Mizan", İbn-i Hacer Askalani (ölm: 852), c. 4, s. 147, Mısır Baskısı; s. 130, Haydarabad Baskısı, "Maan-il Ahbar"dan naklen.
8- "el-Orfu-l Verdi Fi Ahbari-l Mehdi", Celaleddin Suyuti (ölm: 911), s. 161, "Fevaid-ul Ahbar"dan naklen.
9- "el-Kavl-ul Muhtasar fi Alamât-il Mehdi-il Muntazar", İbn-i Hacer eş-Şafii el-Mekki (ölm: 974) s. 56, Şam, Zahiriye Kütüphanesindeki el yazmasından alınan kopya, Kum'daki Ayetullah Mar'aşi kütüphanesinde mevcuttur, (Fevaid-ul Ahbar ve Şerh-us Sire'dan naklen...)
10- "el-Fetave-l Hadise", İbn-i Hacer-i Mekki s. 37
11- "el-Burhan Fi Alâmât-i Mehdi-i Ahir-iz Zaman", Muttaki Hindi (ölm: 975).
12- "Levaih-ul Envar-il ilahiye...", Şeyh Muhammed b. Ahmet Sefarini el-Hanbeli (ölm: 1188), c. 2, Hz. Mehdi (as) konulu "el-Faidet-ul Hamise" adlı bölümü; Hafiz İskafi'den naklen. (Adı geçen kaynakta ravi Cabir b. Abdullah'ın güvenirliği konusunda övgüyle söz edilmiştir.)
13- "Yenâbi-ul Mevedde", Süleyman b. İbrahim Kunduzi (ölm: 1294), 78. Babın başları, Cabir b. Abdullah Ensari'den naklen.
14- "el-İzae Li Ma Kâne ve Mâ Yekunu Beyne Yedey-is Sa'eh", Seyyid Muhammed Sıddık Kanuci Buhari (ölm: 1307) s. 137, "Cem-ul Ahadis-il Varide Fi-l Mehdi"İbn-i Hayseme ve "Fevaid-ul Ahbar" İskafi'den naklen.
15- "El-Mehdiyyu'l Muntazar", Ebulfazl Abdullah b. Muhammed Sıddık (ölm: 1308), s. 94 "Fevaid-ul Ahbar"'dan naklen.
Mehdiyet Hakkında Verilen Bazı Fetva Örnekleri
Yukarıda görüldüğü gibi, Mehdilik konusuyla ilgili
hadisler tevatür derecesinde olup, hiçbir şüpheye yer bırakmadan bu konuya
inanmanın gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu konuyla ilgili dünyada fetva
makamı olarak kabul edilen, büyük İslam alimleri tarafından oluşturulan,
"Rabitat'ül-Alem'il-İslami" dairesinin, Şeyh Muhammed Muntasır
el-Ketani başkanlığındaki İslami Fıkıh Kurulu tarafından verilmiş ve Şeyh
Muhammed el-Kazzaz'ın imzasını taşıyan 23 Şevval 1396 (17. 10. 1976) tarihli
fetvası şu şekildedir:
"...Çok sayıda sahabe peygamberden Hz. Mehdi (as)
hakkında hadis rivayet etmişlerdir. Örneğin Osman b. Affan, Ali b. Ebu Talib,
Ümmü Seleme gibi yirmisini ben biliyorum ve onlardan başka daha birçok rivayet
nakletmiştir. Ayrıca Peygamber sözü hükmünde olan sahabenin buyruğu da vardır. Bu
konuda içtihat edilemez ve aksi görüş belirtilemez. Bu konudaki nebevi
hadisler Süneni Ebu Davud, Tirmizi, İbn-i Mace ve İbni Asakir'in Tarih'i
Dımışki ve diğer kitaplarda kayda geçmiştir.
Hz. Mehdi (as) konusunda özel kitaplar da yazılmıştır: "Ahbar'ül-Mehdi",
"Ebu Nuaym Kitabı", "el-Vehm'ül-Meknun" ve
diğerleri gibi... Önceki ve bugünkü büyükler Hz. Mehdi (as) hakkındaki
hadislerin tevatür olduğuna tekit etmişlerdir: es-Sehavi
"Feth'ül-Mugıys'da; İbni Teymiyye "Fetava"da ve Eb'ul-Abbas
Mağrıbi "el-Vehm'ül-Meknun"da belirttikleri gibi...
Hafızlar ve muhaddisler, Hz. Mehdi (as) hakkındaki
hadislerin tevatür olduğuna yakin etmişlerdir. Sonuç olarak Hz. Mehdi (as)'ın
zuhur edeceğine inanmak vaciptir. Ehl-i sünnet ve cemaat inançlarından
sayılmaktadır. Sünnetten habersiz olan ve bid'at koyuculardan başka hiçbir
Müslüman bu inancı inkar etmez." (Muhammed Mehdi el-Horasan,
"el-Beyan fi Ahbar-ı Sahibüzzaman Mukaddimesi", s. 76-79)
Aynı şekilde, dünya çapında İslami konularda söz
sahibi olan "İlim ve Fetva Konuları Daimi Kurultayı"nın, Şeyh
Abdülaziz b. Baz, Şeyh Abdürrezzak Afişi, Şeyh Abdullah b. Suud ve Şeyh
Abdullah b. Gadyan'ın da aralarında bulunduğu alimler tarafından verilen 2844
sayılı Mehdilik hakkındaki fetva şöyledir:
"Hz. Mehdi (as)'ın zuhur edeceğini kanıtlayan rivayetler çoktur, hadis öncüleri birçok senetle bunları rivayet etmişlerdir. Ebu'l-Hasan el-Aburi, Allame Sefareyni ve Allame Şevkani gibi otoriteler bu hadislerin manevi tevatür olduğunu söylemişlerdir. Yüce Peygamber (sav)'in buyruklarında belirtilerini açıkladığı kişiden başkasını Hz. Mehdi (as) olarak kabul etmek caiz değildir."
"Hz. Mehdi (as)'ın zuhur edeceğini kanıtlayan rivayetler çoktur, hadis öncüleri birçok senetle bunları rivayet etmişlerdir. Ebu'l-Hasan el-Aburi, Allame Sefareyni ve Allame Şevkani gibi otoriteler bu hadislerin manevi tevatür olduğunu söylemişlerdir. Yüce Peygamber (sav)'in buyruklarında belirtilerini açıkladığı kişiden başkasını Hz. Mehdi (as) olarak kabul etmek caiz değildir."
HZ. MEHDİ (AS) KONUSUNDAKİ HADİS-İ ŞERİFLERİN
KAYNAKLARI
Hz. Mehdi (as)'ın geliş alametleri, özellikleri
ve Hz. Mehdi (as) döneminde yaşanacak olaylarla ilgili hadis-i şerifler pek çok
güvenilir hadis kaynağında aktarılmaktadır. Bu kaynaklardan bazıları şunlardır:
1. Tirmizi'nin Sünen'inde 3 tane,
2. Ebu Davud'un Sünen'inde 8 tane,
3. İbn-i Mace'nin Sünen'inde 8 tane,
4. Ahmed bin Hanbel'in Müsned'inde 12 tane,
5. Abdülrezzak b. Hemmam'ın el-Musannef'inde 8 tane,
6. İbn Ebi Şeyhe'nin el-Musannef'inde 14 tane,
7. İbn Hibban'ın Sahih'inde 7 tane,
8. Heysemi'nin Zevaid'inde 20 tane,
9. Suyuti'nin Cami'us Sağır'ında 8 tane,
10. El-Muttaki el-Hindi'nin Kenzü'l Ummal'inde 59 tane,
11. Hakim'in Müstedrek'inde 12 tane,
12. Deylemi'nin el-Firdevs'inde 7 tane,
13. Darekutni'nin Sünen'inde 1 tane olmak üzere, bu kaynaklarda Hz. Mehdi (as) ile ilgili toplam 159 güvenilir hadis-i şerif bulunmaktadır.
2. Ebu Davud'un Sünen'inde 8 tane,
3. İbn-i Mace'nin Sünen'inde 8 tane,
4. Ahmed bin Hanbel'in Müsned'inde 12 tane,
5. Abdülrezzak b. Hemmam'ın el-Musannef'inde 8 tane,
6. İbn Ebi Şeyhe'nin el-Musannef'inde 14 tane,
7. İbn Hibban'ın Sahih'inde 7 tane,
8. Heysemi'nin Zevaid'inde 20 tane,
9. Suyuti'nin Cami'us Sağır'ında 8 tane,
10. El-Muttaki el-Hindi'nin Kenzü'l Ummal'inde 59 tane,
11. Hakim'in Müstedrek'inde 12 tane,
12. Deylemi'nin el-Firdevs'inde 7 tane,
13. Darekutni'nin Sünen'inde 1 tane olmak üzere, bu kaynaklarda Hz. Mehdi (as) ile ilgili toplam 159 güvenilir hadis-i şerif bulunmaktadır.
Ayrıca büyük İslam alimlerinden,
İbn Kesir 3, Hafız Busuri 2, Zehebi 5, Munziri 1, Azimabadi 6, Elbani 6 güvenilir hadis-i şerife eserlerinde yer vermişlerdir.
Bunlar Hz. Mehdi (as) ile ilgili hadislerin bulunduğu güvenilir kaynakların sadece bir kısmıdır. Bunların dışında da daha pek çok güvenilir kaynakta Hz. Mehdi (as) konusundaki hadisler ve açıklamalar vardır.
İbn Kesir 3, Hafız Busuri 2, Zehebi 5, Munziri 1, Azimabadi 6, Elbani 6 güvenilir hadis-i şerife eserlerinde yer vermişlerdir.
Bunlar Hz. Mehdi (as) ile ilgili hadislerin bulunduğu güvenilir kaynakların sadece bir kısmıdır. Bunların dışında da daha pek çok güvenilir kaynakta Hz. Mehdi (as) konusundaki hadisler ve açıklamalar vardır.
HZ. MEHDİ (AS) HAKKINDA YAYINLANMIŞ EHL-İ SÜNNET
KAYNAKLARI
Pek çok İslam alimi, hadis imamı, mezhep imamı ve
İslam tarihçisi Hazreti Mehdi (as) hakkında onlarca kitap ve risale kaleme
almışlardır. Bu zatlar yayınladıkları bu eserlerle Hz. Mehdi (as)'a inanmanın
İslam itikadının gereklerinden olduğunu delilleriyle ortaya koymuşlardır. Bazı
alimler de yazdıkları eserlerde Mehdiyet konusuna özel bölümler ayırmış hatta
bunların bazısında Hz. Mehdi (as) konusunda yazılmış olan kitaplardan daha
geniş bir şekilde bu konuya yer vermişlerdir. Bunların birçoğu kitap olarak
basılmış ve birçoğu da henüz yayınlanmamıştır.
Aşağıda Hz. Mehdi (as) konusunu ele alan bazı ehl-i
sünnet kaynakları hakkında kısa bilgileri içeren listeyi veriyoruz. Eserler
telif tarihlerine göre sıralanmıştır. Yalnızca bu liste bile Mehdiyet konusunun
İslam dininde ne kadar sağlam ve köklü temellere, muteber ve güvenilir
belgelere dayandığını göstermesi açısından yeterlidir:
El-Musannef
Ebu Bekr Abdur-razzak b. Hemmam b. Nafi el-Himyeri
es-San'ânî el-Yemeni (126-211 Hicri)
Meşhur hadis alimi ve hadis hafızlarından olup,
Yemen-San'â'lıdır. 17 bin hadis ezberlemiş, Buhari de bundan hadis almıştır.
Zehebi, bu eserle ilgili olarak şöyle diyor:
"Birçok hadis alimi güvenilirliğini kabul etmiş, sahih hadis kitaplarında
kendisinden hadis nakledilmiş, bilinen ilim kaynaklarından biridir."
İbn-i Hallikan da şöyle diyor: "Zamanında, Sufyan
b. Uyeyne, Ahmed İbn-i Hanbel ve birçok İslam alimi ondan hadis
nakletmişlerdir."
Sünen-i İbn-i Mace
Muhammed b. Yezid b. Macei er-Rebi-i el-Gazvinî (209-273 Hicri)
Künyesi: Ebu
Abdullah
En meşhur kitabı, iki ciltlik Sünenü'l-Mustafa'dır ki
Sünen-i İbn-i Mace olarak tanınmaktadır. Ehl-i sünnetin, Kütüb-ü Sitte diye anılan
hadis kaynaklarından biridir. Bu kitabının, "el-Fiten" babının bir
bölümünde, İmam Mehdi aleyhi's-selâm ile ilgili hadisleri nakletmiştir.
Sünen-i Ebu Davud
Ebu Davud, Süleyman b. Eş'as b. İshak el-Ezdi,
el-Secistani(202-275 Hicri)
Eserleri arasında meşhuru da Kütüb-ü Sitte'den olan, "Sünen-i Ebu Davud" adıyla bilinen, Sünenidir.
Müellif bu kitabında, Hz. Mehdi (as) ile ilgili babının "Kitabu'l-Mehdi" bölümünde; Hz. Mehdi (as)'ın özellikleri, zuhurunun alametleri, zuhurundan sonra neler yapacağı konularıyla ilgili olarak, on üç hadis nakletmiştir.
Eserleri arasında meşhuru da Kütüb-ü Sitte'den olan, "Sünen-i Ebu Davud" adıyla bilinen, Sünenidir.
Müellif bu kitabında, Hz. Mehdi (as) ile ilgili babının "Kitabu'l-Mehdi" bölümünde; Hz. Mehdi (as)'ın özellikleri, zuhurunun alametleri, zuhurundan sonra neler yapacağı konularıyla ilgili olarak, on üç hadis nakletmiştir.
Sünen-i Tirmizi
Ebu İsa, Muhammed b. İsa b. Savre b. Musa b. ez-Zahhak
es-Selemi ez-Zerir el-Bugi et-Tirmizi (209-297
Hicri)
Meşhur hadis alimleri ve imamlarından olup, hadis
hıfzında şöhrete ulaşmıştır. Aslen, Ceyhan Nehri'nin doğusunda bulunan
"Tirmiz" şehrinin Bug köyünde doğmuş, hadis tahsili için, Horasan,
Irak, Hicaz gibi yerlere seyahatlerde bulunarak, Muhammed b. İsmail
el-Buhari'den ders almış ve aynı zamanda beraberce bazı hadis alimlerinden ilim
tahsil etmişlerdir, Ahmed b. Hanbel, ed-Daremi ve üçüncü asır hadis
alimlerinden yararlanmıştır.
Bunlarla beraber, Rical ilmi, tarih ve hadis
sahalarında da eserleri vardır. Eş-Şemail, el-İlel, et-Tarih ve
el-Camiu's-Sahih adlı kitapları bunlardandır. Özellikle onun bu son kitabı,
ehl-i sünnette büyük değere ve şöhrete sahiptir. Aynı zamanda Kütüb-ü Sitte'den
de biridir. Bu kitabıyla ilgili birçok şerhler yazılmıştır. Sünen'in dördüncü
cildinde, İmam Mehdi aleyhi's-selâm hakkında bir takım hadisler nakletmiştir.
Kitab-ul Bed'u ve't-Tarih
Ebu Zeyd Ahmed b. Sah el-Belhî
Bu kitap İstanbul'da Damat İbrahim Paşa'nın
kütüphanesinde olan nüshada ve İbnü'l Verdi'nin, "Haridat-ül Acaib"
kitabında da, adı geçen müellife ait olduğu belirtilmiştir. Hacı Halife de,
Keşfü'z-Zünun'un 1. cildinin, 227. sayfasında bu eserin müellifinin Ebu Zeyd
olduğunu belirtmiştir. Ebu Zeyd, rical ve biyografi kitaplarında da
tarihçilerin ileri gelenlerinden sayılmış; din, şeriat, felsefe, edebiyat ve
diğer ilimlerde de tanınmış bir isim olarak kabul edilmiştir. Ama Fransız
müsteşrik Cloman Hewar, araştırmaları neticesinde, bu kitabın müellifinin
tarihçi Mutahhar b. Tahir el-Mukaddes olduğunu bildirmektedir. Çünkü, Ebu Zeyd
bazı biyografi kaynaklarına göre; Hicri 322 veya Hicri 340 yılında vefat
etmiştir. Oysa kitabın telif tarihinin Hicri 355 olduğu kaydedilmiştir. Hacı
Halife de "Keşf üz-Zünun" adlı eserinde Ebu Zeyd'in
ölüm tarihini böyle kaydetmiştir.
Ama el-Mukaddes'in Biyografisi bizim için de
meçhuldür. Bu kitap, Miladi 1899-1919 yılları arasında, müsteşrik Clamon
Hewar'ın çalışmasıyla altı ciltte, şerhli olarak Fransa'da basılmış; daha sonra
da, Bağdat'ta ofset olarak basılmıştır. Bir kısmı ise hâlâ basılmamıştır.
Bu eserin müellifi kim olursa olsun, kitabın büyük bir kısmını, İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna ayırmıştır.
Bu eserin müellifi kim olursa olsun, kitabın büyük bir kısmını, İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna ayırmıştır.
El-Mu'cemu'l-Kebir
Ebu'l Kasım Süleyman b. Ahmed b. Eyyub b. Mutayyir
el-Lahmi et-Taberani (260-360
Hicri)
Büyük hadis alimi ve hafızlarındandır. Şam'ın Taber
bölgesinde doğmuş, hadis tahsili için Şam, Hicaz, Irak, Mısır, Yemen'e
seyahatlerde bulunmuş ve daha sonra İsfahan'da yüz yaşında vefat etmiştir.
En önemli eserlerinden olan bu kitap, Irak Vakıflar
Bakanlığı tarafından on cilt halinde yayınlanmıştır. Mucem-i Evsat ve Sağîr'i
de, Delhi'de ve iki cilt halinde Mısır'da basılmıştır. Onuncu cildinde, İmam
Mehdi aleyhi's-selâm ile ilgili hadisleri ele almıştır. Diğer ciltlerde de Hz.
Mehdi (as) ile ilgili hadisler mevcuttur.
Mealimu's Sünen Fi Şerh-iKitab-i Sünen-i Ebi Davud
Ebu Süleyman Hamd b. Muhammed el-Hattabi el-Besti (319-388 Hicri)
Afganistan'ın Kabil'e bağlı Best bölgesinde doğup yine
burada vefat etmiştir. Hadis, fıkıh, edebiyat, lügat sahalarında ilim tahsil
etmiştir, Zehebi, onu güvenilir ilmi şahsiyetlerden biri olarak tanıtmaktadır.
Bu da kitabının bir bölümünde, İmam Mehdi aleyhi'sselâm ile ilgili, hadisleri
nakletmektedir.
Mesabihu's Sünne
Hüseyin b. Mes'ud Şafii (436-510 veya 516 Hicri)
"Muhyi's Sünne (sünneti ihya eden) lakabını
almıştır".
Aslen, Afganistan'ın Herat şehrine bağlı, Bag köyündendir. Horasan'ın Rey şehrinde vefat etmiştir.
İbn-i Hallikan onu, ilim denizi olarak tanıtmaktadır. Hicri 1318'de Mısır'da basılmış olan kitabının bir bölümünü, İmam Mehdi aleyhi's-selâm ile ilgili hadislere ayırmıştır.
Aslen, Afganistan'ın Herat şehrine bağlı, Bag köyündendir. Horasan'ın Rey şehrinde vefat etmiştir.
İbn-i Hallikan onu, ilim denizi olarak tanıtmaktadır. Hicri 1318'de Mısır'da basılmış olan kitabının bir bölümünü, İmam Mehdi aleyhi's-selâm ile ilgili hadislere ayırmıştır.
Camiu'l Usul Min E-hadis' Sir Resul
Ebu Saadet Mübarek b. Muhammed, İbn-i Esir el-Ceziri
diye tanınır (544-606 Hicri)
Meşhur tarihçi, İbn-i Esir'in kardeşi olup, Kur'an
tefsiri, fıkıh, hadis, nahv ve lügat dalında tahsil görmüş, İbn-i Ömer adasında
doğup, Musul şehrine yerleşmiş ve Musul'da da vefat etmiştir. En önemli eseri
olan bu eserini, Kütüb-ü Sitte'den derlemiş ve 13 cilt halinde Beyrut'ta
basılmış olan bu eserinin bir bölümünü, İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna
ayırmıştır.
El-Fütuhat ul- Mekkiyye
Muhyiddin b. Arabi ve Şeyh-i Ekber olarak tanınan
Muhammed b. Ali b. Muhammed b. Ahmed b. Abdullah et-Tai el-Hatemi (560-638 Hicri)
Ariflerin en meşhurudur. Felsefe, kelam, tefsir,
edebiyat, şiir gibi birçok dalda dört yüze yakın risale ve kitabı olduğu
söylenir. Endülüs'ün Murs şehrinde doğmuş, Dimeşk'te ikamet etmiş ve burada da
vefat etmiştir.
Bu eserin üçüncü cildinin, İmam Mehdi aleyhi's-selâm
ile ilgili bölümünde, akli ve nakli delillerle bu hususu belgelemiştir.
Metalibu's Seul Fi Menakib-i al-ir Resul
Muhammed b. Talha, eş-Şafii (582-652 Hicri)
Muhaddislerin büyüklerindendir; usul-ü fıkıh, edebiyat
konularında ün yapmıştır. Aslen Nusaybinli olup daha sonra, Dimeşk ve Haleb'e
yerleşerek burada vefat etmiştir. Bu kitabı ilk defa, İbn-i Cevzi'nin,
"Tezkiretü Havassi'l Umme" adlı kitabıyla beraber, Hicri 1287
senesinde 91 sayfa olarak taş baskıyla yayınlanmış, daha sonra da Necef'te tab
edilmiştir.
Bu kitabın 12. babının başlığı; "On ikinci İmam
Muhammed ibn-i Hasan el-Askeri el-Mehdi"dir.
Tezkiret-ü Havassi'l Ümme
Sibt b. Cevzi Hane-fi Yusuf b. Kızoğlu b. Abdullah
el-Bağ-dadi ed-Dimeşkî (581-654
Hicri)
Fıkıh, tefsir, tarih ve hadis ilimlerine katkısı
olmuş, hadis hafızı olup, meşhur hatiplerdendir. Bağdat'ta doğup, Dimeşk'te
vefat etmiştir. Eserlerinden biri olan el-Fıkhu Ale'l-Meza-hibi'l-Erbaa (Asıl
adı: İsar'ul İnsaf Fi Asar'il-Hilaf) kitabı Türkçe'ye tercüme edilmiş ve bir
kaç defa basılmıştır.
Yukarıda adı geçen eseri, 12 İmam'ın fazilet ve
özelliklerini içermektedir. Kitabın son bölümü ise Hz. Mehdi (as) ile
ilgilidir.
Şerhu Nehci'l Belağa
İbn-i Ebi'l Hadid el-Mutezi-li (586-655 Hicri)
Tarih ve edebiyat ve daha birçok ilim dalında tanınmış
bir isimdir. Medayin'de doğmuş, Bağdat'ta yaşamış ve Abbasi halifelerinin divan
katipliğini yapmıştır.
En meşhur eseri olan Nehcü'l-Belağa Şerhi, Allame Hoi'nin 22 ciltlik Nehcü'l Belağa Şerhinden sonra, bu konuda en geniş şerhlerden sayılır. Mısır, Beyrut ve İran'da defalarca tab edilmiştir.
En meşhur eseri olan Nehcü'l-Belağa Şerhi, Allame Hoi'nin 22 ciltlik Nehcü'l Belağa Şerhinden sonra, bu konuda en geniş şerhlerden sayılır. Mısır, Beyrut ve İran'da defalarca tab edilmiştir.
Bu kitapta Hz. Ali aleyhi's-selâm'ın ahir zamanla
ilgili sözleri bölümünde ve diğer kısımlarda İmam Mehdi aleyhi's-selâm ile
ilgili konulara genişçe yer vermiştir.
Muhtasaru Sünen-i Ebu Davud
Abdulazim el-Munzirî eş-Şafii (581-656 Hicri)
Fakih, tarihçi, hafız, edebiyatçı ve hadis ilminin
ileri gelen alimlerindendir. Eserleri arasında önemli bir yeri olan bu kitabın
6. cildinde İmam Mehdi aleyhi's-selâm ile ilgili konulara yer vermiştir.
Tezkiretu'l-Kurtubi
Muhammed b. Ahmed b. Ebubekr b. Farah el-Ensari Ebu
Abdullah Kurtubi (Ölm.
671 Hicri)
Malikî mezhebinin büyük müfessirlerindendir. Ez-Zerek,
bu zatla ilgili olarak şöyle der: O, salihlerden olup, Kurtub'da doğarak,
oradan doğuya göç etmiş, Mısır'ın Esyuut şehrinin kuzeyinde olan İbn-i Hasip
bölgesine yerleşmiş ve burada vefat etmiştir.
Eserlerinden olan "el-Camiu Li
Ahkam'il-Kur'an" 20 cilt olarak basılmış ve Kurtubi Tefsiri olarak
tanınmıştır. Yukarıda işaret edilen eseri, Tezkiretun Bi Ahvali'l Mevta ve
Ahvali'l Ahire adıyla Mısır'da iki cilt olarak basılmıştır. Kitabın ikinci
cildinde, bir bölümü İmam Mehdi aleyhi's-selâm'a ayırmıştır.
Vefayetu'l-A'yan
İbn-i Hallikan-ı Şa-fiî (608-681 Hicri)
Aslen Erbil'li olup, Mısır'a gitmiş, oradan da Şam'a
yerleşerek bir süre kadılık yapmıştır. Kendisi, büyük tarihçi ve
edebiyatçılardandır.
Bu kitap, alimlerin ve araştırmacıların nazarında,
düzenli, güvenilir ve en meşhur biyografi kitaplarından biri olarak kabul
edilir. Bu kitabının 4. cildinde, İmam Mehdi aleyhi's-selâm'a ayrılmış kısa bir
bölüm bulunmaktadır.
Zehairu'l Ukba
Muhibiddin Ahmet b. Abdullah b. Muhammed et-Taberi
el-Mekki eş-Şafii (615-694
Hicri)
Mekke'de doğmuş ve orada vefat etmiştir. Muhaddislerin
büyüklerinden, Şafii mezhebinin şeyhlerinden ve Hicaz müftülerindendir. Hadis
ve fıkıh hususunda değerli eserleri bulunmaktadır.
Hicri 1350 tarihinde, Mısır'da basılan ve Ehl-i Beyt
aleyhi's-selâmın faziletlerini içeren bu kitabın bir bölümünü de, İmam Mehdi
aleyhi's-selâm oluşturmaktadır.
Feraidu's-Simtayn
İbrahim b. Saadettin-i Horasani (644-732 Hicri)
Hadis hafızı ve ehl-i sünnet alimlerindendir. Zehebi,
"Tezkire" adlı eserinin 4. cildinde ondan şöyle bahsediyor: "O,
muhaddislerin imamı, İslam'ın iftiharlarından ve evliyanın önde
gelenlerindendir. Gazan Padişahı onun vesilesiyle Müslüman olmuştur."
İbn-i Hacer el-Asgalani de
"ed-Dürerü'l-Kamine" adlı eserinde Zehebi'nin sözlerini teyit eder ve
ilaveten, ehl-i sünnet alimlerinin birçoğunun ondan hadis rivayeti için izin
aldığını nakleder.
Bu eseri, Hicri 1398'de Beyrut'ta, daha önce de
Lahor'da basılmıştır.
Yukarıda adı geçen kitabını, Hz. Zehra (s.a), Hz. Ali
aleyhi's-selâm ve evlatlarının faziletleri konusuna tahsis etmiş, bir bölümünü
de, İmam Mehdi aleyhi's-selâm'ın zuhuru ve kıyamı ile ilgili hususlara
ayırmıştır.
Mişkatu'l-Mesabih
Veliyuddin Muhammed b. Abdullah el-Hatib-i Tebrizi(ölm. 741 Hicri)
Büyük muhaddislerdendir. Bu kitabının 3. cildinin bir
bölümünü, İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna ayırmıştır.
Haridatü'l-Acaib ve Feridatü'l-Garaib
Siracuddin Ömer b. Muzaffer eş-Şafii İbn-i Verdi (ölm. 749 Hicri)
Suriye'nin Numan bölgesinde doğmuş, fıkıh, edebiyat,
şiir, lügat, nahv ve tarih konularında eserler vermiş ve kadılık da yapmıştır.
Suriye'nin Halep şehrinde vefat etmiştir. Eserlerinden
biri de, kıyamet alametlerini konu alan ve İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili
bir bölümü de içeren yukarıda ismi geçen kitaptır.
El-Menaru'l-Munif Fi's-Sahihi Ve'z-Zaif
Müellif: Şemsuddin Muhammed b. Ebi Bekr; İbn-i Kayyım
el-Cevzi diye meşhurdur. (691-751
Hicri)
Hanbeli mezhebinin büyük alimlerindendir, İbn-i
Teymiye'den fıkıh tahsil etmesi ve aynı görüşleri taşıması sebebiyle, Dimeşk
kalesinde zindana atılmış, İbn-i Teymiyenin ölümü üzerine serbest
bırakılmıştır.
Eserlerinden biri olan bu kitabının 50. bölümünde,
İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusunu işlemektedir.
Kitabu'n-Nihaye (el-Fiten ve'l Melahim)
Ebu'l Fida İsmail b. Ömer; İbn-i Kesir diye meşhurdur (701-774 Hicri)
Muhaddis, tarihçi, müfessir ve fakihtir. Şam'ın, Basra
bölgesinde doğmuş, Hicri 706 tarihinde, Dimeşk'e yerleşmiş ve burada ilim
tahsil etmiştir. Bu kitabı, Mısır ve Beyrut'ta basılmıştır. Bu kitabın 1.
cildinde İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili hadisleri "Ahir Zamanda Zuhur
Edecek Mehdi" konu başlığıyla ele alınmıştır.
Meveddetü'l-Kurba
Seyyid Ali b. Şahab b. Muhammed el-Hüseyni (714-786 Hicri)
Horasan alimlerindendir. Keşmir'e yerleşmiş ve
gayretli çalışmaları sonucu, bölge insanlarının çoğunu İslam'a kazandırmıştır.
Arapça ve Farsça olarak birçok eseri bulunmaktadır. En meşhur eseri de bu
kitaptır. Kunduzi'nin, Yenabiu'l-Mevedde adlı eseriyle beraber ilk defa
İstanbul'da Ahtar Yayınevi tarafından Hicri 1301'de basılmış ve bu kitabında
İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili bölümü "İmamların Sayısı ve Onlardan
Biri Olan Mehdi" olarak ele almıştır.
Şerhu'l-Mekasid
Mes'ud b. Ömer b. Abdullah Saadettin Taftazani (712-793 Hicri)
Aslen, Horasan'ın Nesa'ya bağlı Taftazan köyünde
doğup, oradan Seraks'a yerleşmiş, daha sonra Timurlenk tarafından Semerkant'a
sürgün edilmiş ve orada vefat etmiş, cenazesi getirilerek Seraks'ta
defnedilmiştir.
Kelam ilmi, mantık, beyan ve Arap edebiyatı
sahalarında en büyük şahsiyetlerden biri olup, kelam ilminde kaynak olarak
tanınan iki ciltlik eserinin son bölümünün İmametle ilgili kısmında, İmam Mehdi
aleyhi's-selâm'ın kıyamı hususuna yer vermiştir.
Bu eseri, Hicri 1277 yılında İstanbul Olmandeşer
matbaasında basılmış, daha sonra da Mısır'da tab edilmiştir.
El-Fususu'l-mühimme
Nureddin Ali b. Muhammed (İbn-i Sebbağ el-Maliki diye tanınmaktadır)
(784-855 Hicri)
Aslen Afrika'nın Sefagas bölgesindendir. Mekke'de
doğup, orada da vefat etmiştir. Malikî mezhebinin fakih ve muhaddislerinden
olup, ehl-i sünnet alimlerinden, Halebi, Semhudi, Hamzavi ve Şeblenci gibi
birçok alimler ondan hadis nakli izni almışlar.
Birçok biyografi yazarları da ondan bahsetmişlerdir.
Bu kitabında, on iki İmam'ın tanımını konu almış ve
bir bölümünü de İmam Mehdi aleyhi's-selâm'a ayırmıştır.
El-Orfu'l-Verdi Fi Ahbari'l-Mehdi
Celaluddin, Abdurrahman b. Kemaluddin Muhammed-i
Suyuti eş-Şafii (849-911
Hicri)
Edebiyatçı, tarihçi, müfessir ve muhaddistir.
Kahire'de yetim olarak büyümüş, oranın muhaddis ve alimlerinden ilim tahsil
etmiştir. Biyografisi birçok rical ve tarih kitaplarında mevcuttur. İslam
aleminde eserlerinin bulunmadığı kütüphane yok denecek kadar azdır.
Adı geçen bu risalesi, "el-Havili'l-fetava"
adlı iki ciltlik eserinde bulunup, bu eserde İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la
ilgili hadisleri ele almıştır.
El-Eimmetu'l-isna aşer
Şemseddin Muhammed b. Tulun (880-953 Hicri)
Muhaddis, fakih, tarihçi, edebiyatçıdır, tıp ve rüya
tabiri ilimlerine de vakıf idi. Dimeşk'te yaşayıp, burada da vefat etmiştir.
Önemli eserlerinden biri olan bu kitapta on iki İmam'ın hayatı konu edilmekte,
bir bölümünde de İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili mevzulara yer
verilmektedir.
Kitabı, 1958 yılında Beyrut Daru's-sadr Yayınevi
tarafından basılmıştır.
El-Yevagitu ve'l-Cevahir
İmam Abdulvahhab eş- Şa'rani eş-Şafii (898-973 Hicri)
Mısır'da dünyaya gelmiş ve Kahire'de vefat etmiştir.
Fakih, muhaddis, mutasavvıf ve diğer ilimlerde de ün yapmış büyük
şahsiyetlerdendir.
Akaid konusuyla ilgili bu iki ciltlik eserinin, ikinci
cildinin bir bölümünü İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna tahsis etmiştir.
Es-Savaiku'l-muhrika
Ahmed b. Hacer Hey-temi el-Mekki eş-Şafii (909-974 Hicri)
Muhaddis, fakih ve büyük şahsiyetlerden biri olup,
"el-Fetave'l-hadise" adlı eseriyle, yukarıda adı geçen eserinin bir
bölümünü İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili konulara tahsis etmiştir.
Kenzu'l-ummal
Muttaki Hindi (885-975
Hicri)
Fakih, muhaddis, hatip ve birçok konuda ilmi ünvan
taşıyan bir şahsiyettir. Hindistan'ın Burhanpur şehrinde doğmuş, bir müddet
ilim tahsilinden sonra, Mekke ve Medine'ye yerleşerek, orada da ilim tahsiline
devam etmiş birçok alimden, hadis, tasavvuf, fıkıh dallarında tahsilini
sürdürmüş, tekrar Hindistan'a dönerek İslamî irşatta bulunmuş ve Mekke'de vefat
etmiştir.
Adı geçen 14 ciltlik ansiklopedik eseri, hadis
kaynaklarından biri olarak bilinmektedir. Eserinin 14. cildinin bir bölümünü
"Ahir Zamanda Zuhur Edecek Mehdi" başlığı adı altında ele almıştır.
Bundan başka diğer bir eseri olan "Telhisu'l-beyan ve'l-Burhan Fi
alamati'l-Mehdi" adlı eserlerini de müstakil olarak İmam Mehdi
aleyhi's-selâm konusuna tahsis etmiştir.
Ahbaru'd-duvel ve As-aru'l-uvel
Ahmed b. Yusuf b. Ahmed ed-Dimeşki (939-1019 Hicri)
Karamani diye tanınır.
Meşhur tarihçilerdendir, "Keşf-ü'z-zünun"
adlı eserin müellifi bu kitap hakkında "İslam aleminde, devletler
hususunda böyle bir kitap görmedim" diye bahsetmektedir.
Bu eser, İslam öncesi ve sonrası devlet tarihlerini,
yapılarını konu etmektedir. Kitabın geniş bir bölümünü de on iki İmam ve İmam
Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili konular oluşturmaktadır. Bu kitap Hicri 1282
yılında büyük boy 500 sayfa taş baskı olarak Bağdat'ta yayınlanmıştır.
Ali b. Sultan Muhammed-i Hirevi
(Vefat-1014 Hicri)
Birçok ilim dalında ihtisas sahibi büyük
alimlerdendir. Afganistan'ın Herat şehrinde doğup, daha sonra Mekke'ye
yerleşerek orada vefat etmiştir. Bu beş ciltlik eserinin, 5. cildinde İmam
Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili hadisleri ele almaktadır. Diğer bir eseri olan,
"el-Meşrebu'l-verdi" kitabını ise, yalnızca İmam Mehdi aleyhi's-selâm
konusuna ayırmıştır.
El-işaretü Fi Eşratü's-sae
Muhammed b. Abdur-resul eş-Şafiî (1040-1103 Hicri)
Müfessir, muhaddis, ilmî usulcü, edebiyatçı ve
lügatçıdır. İlim tahsili için, Bağdat, İstanbul, Dimeşk ve Mısır'a seferler
yapmış daha sonra Medine'ye yerleşerek ders vermiş ve burada vefat etmiştir. Bu
kitabı, Hicri 1370 senesinde, Mısır'da üç yüz sayfa olarak basılmıştır. Eserin konusu
isminden de anlaşıldığı üzere, ahir zaman alametleri ile İmam Mehdi
aleyhi's-selâm'ın zuhurunu ele almaktadır.
Fethu'l-menan, Şerhu'l-fevzi ve'l-Eman
Ahmed b. Ali Ebu'n Necah el-Hanefi (1089-1173 Hicri)
Suriye'nin Trablus şehrinin köylerinden birinde
doğmuştur. Büyük alimlerden olup, şair, edip ve muhaddisdir. Önemli
eserlerinden biri olan bu kitabının bir bölümünü de İmam Mehdi aleyhi's-selâm
konusuna ayırmıştır.
Levaihu'l-envari'l-İlahiyye
Şemseddin Muhammed b. Ahmed en-Nablusi (1114-1188 Hicri)
Hanbeli mezhebinin tanınmış fakihlerindendir,
mutasavvıf ve tarihçidir. Filistin'in, Nablus şehrinin köylerinden birinde
doğup, daha sonra Dimeşk'e yerleşip, orada da vefat etmiştir.
Adı geçen bu değerli eseri, iki cilt olarak Hicri 1324
senesinde Mısır'da basılmış olup, ikinci cildinin bir bölümünde İmam Mehdi
aleyhi's-selâm konusundan söz etmektedir.
İs'afu'r-rağibin
Muhammed b. Ali es-Sebban el-Mısri eş-Şafii
Mısır'ın büyük ilmi şahsiyetlerinden olup, lügat,
nahv, aruz, belagat, mantık, siyer, hadis, astronomi ve daha birçok sahalarda
yüksek ilmi mertebeye erişmiştir.
Mısır'ın Kahire şehrinde doğup, yine orada vefat
etmiştir. Adı geçen bu eserde Peygamber-i Ekrem sallâ'llâu aleyhi ve alih'in
siretini ve Ehl-i Beytin faziletlerini manzum olarak kaleme almış, bir bölümünü
de İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna ayırmıştır. Bu kitabı,
"Nuru'l-ebsar" adlı eseriyle birlikte, Mısır'da taş baskı olarak
yayınlanmıştır.
Nuru'l-ebsar
Seyyid Mü'min b. Hasan Şeblenci (ölm. 1290 Hicri)
Muhaddis, edebiyatçı ve tarihçidir. Önemli
eserlerinden olan bu kitabı Peygamber-i Ekrem sallâ'llâu aleyhi ve alih ve
Ehl-i Beytinin menkıbelerini konu edip, İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili bölümü
"Muhammed b. Hasan aleyhi's-selâm'ın Menkıbeleri" başlığını
taşımaktadır. Kahire'de taş baskı olarak basılmıştır.
Fevzu'l-kadir, Şerh-i Camiu's-sağir
Muhammed Abdurrauf el-Menavi eş-Şafiî (952-1031 Hicri)
Önde gelen büyük muhaddislerden olup, hadis, kelam,
fıkıh, tarih gibi birçok konularda ilim tahsil etmiş ve eserler vermiştir. Adı
geçen bu kitabın altıncı cildinde, İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili bir
bölüm vardır, ikinci kez 1972 yılında Daru'l-maarif yayınevi tarafından
Beyrut'ta basılmıştır.
Meşariku'l-envar
Şeyh Hasan el-Advi el-Mısrî (1221-1303 Hicri)
Kelamcı, muhaddis, Maliki mezhebi fakihlerinden,
el-Ezher'de ilim tahsil edip, üstadlık da yapmış ve Kahire'de vefat etmiştir.
Adı geçen kıymetli eserin bir bölümünü İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna
ayırmıştır. Kitap, Hicri 1307 yılında Osmanlı Matbaası tarafından basılmıştır.
El-izae Lima Kane ve Ma Yekunu
Seyyid Muhammed Sıd-dık Han b. Hasan (1248-1307 Hicri)
Hindistan'ın Kenuç şehrinde doğup Delhi'de tahsil
görmüş, İslamî ilimler sahasında Hintçe, Farsça ve Arapça birçok eser vermiş;
Arapça kitapları Kahire ve Beyrut'ta basılmıştır. Adı geçen bu kitabı
"Kıyametten önce fitneler ve kıyamet alametleri" konusunu içerip, bir
bölümünü de İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili konuya ayırmıştır.
Bu kitabı, Hicri 1293'te Hindistan'da, ikinci baskısı
da Hicri 1379'da Mısır'da, es-Suudi Matbaasında basılmıştır.
Gayetü'l-mevaiz
Hayreddin Numan el-Alusi el-Hanefi (1252-1217 Hicri)
Hatip, kelamcı ve kadı olup, Hanefi mezhebi
fakihlerindendir. Güvenilir biyograflar, yazar hakkında: "Aklı ilminden
büyük, ilmi nesrinden daha belagatlı, nesri şiirinden daha sağlam gibi"
sözlerle onu methetmişlerdir.
Adı geçen bu kitap, ilk olarak Hicri 1301 senesinde
Mısır'da basılmış ve birinci cildinin bir bölümü İmam Mehdi aleyhi's-selâm
konusuna tahsis edilmiştir.
Avnu'l-ma'bud
Muhammed Şems ülhak el-Hindi (1273-1329 Hicri)
Muhaddislerin büyüklerinden kabul edilen bu şahsiyet, bu kitabını Ebu Davud'un Sünen'ine şerh olarak kaleme almış olup, on birinci cildinin bir bölümünü de İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna ayırmıştır.
Muhaddislerin büyüklerinden kabul edilen bu şahsiyet, bu kitabını Ebu Davud'un Sünen'ine şerh olarak kaleme almış olup, on birinci cildinin bir bölümünü de İmam Mehdi aleyhi's-selâm konusuna ayırmıştır.
Nazmu'l-mütenasir Min Hadisi'l-Mütevatir
Müellif: Ebu Abdullah Muhammed b. Cafer b. İdris b.
Muhammed el-Fasi el-Maliki (1274-1345
Hicri).
Tarihçi, fakih ve muhaddisdir. Fas'ta doğup, yine
burada vefat etmiştir. Önemli eserlerinden olan bu kitap, Hicri 1328 yılında
Fas'ta basılmıştır. Bu kitapta da, İmam Mehdi'yle ilgili hadislerin, mütevatir
olduğu belirtilmektedir.
Tuhfetu'l-ahvezi
Müellif: Ebu'l-Ala Muham-med el-Mübarekfurî (1283-1353 Hicri)
Hindistan'ın Mübarekfur şehrinde doğup, Arapça,
mantık, felsefe, astronomi, fıkıh ve usulü fıkıh sahalarında ihtisas sahibi
olmuş büyük alimlerdendir.
Adı geçen bu kitabı, Sünen-i Tirmizi'nin şerhi olarak
kaleme almış; Hindistan, Kahire ve Arabistan'da yayınlanmıştır. Bu eserinin
altıncı cildinin bir bölümünü, İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili konulara
ayırmıştır.
Nazretun Fi Ahadisi'l-mehdi
Muhammed el-Hızr el-Hüseyin el-Mısri (1292-1377 Hicri)
Aslen Cezayirli olup, Tunus'ta doğmuştur. Tahsilini,
Tunus Zeytuniye İlim Külliyesinde sürdürmüş, daha sonra Mısır el-Ezher'de
hocalık yapmış ve orada da vefat etmiştir. Birçok eseri ve makaleleri bulunup,
İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili adı geçen bu makalesi, "Temeddün-i
İslamî" dergisinde Hicri 1370 senesinde Suriye'de yayınlanmıştır.
Tacu'l-camiu'l-usul
Şeyh Mansur Ali Nasif (ölm. 1371 Hicri yıllarından sonra)
El-Ezher'in büyük alimlerinden ve müderrislerindendi.
Adı geçen bu kitabının beşinci cildinin bir bölümünü İmam Mehdi aleyhi's-selâm
mevzusuna tahsis etmiştir.
İbrazu'l-vehm Meknunmin Kelam-i İbn-i Haldun
Ahmed b. Muhammed b. es-Sadık eş-Şafiî el-Magribî
(ölm. 1380 Hicri)
Marekeş'in önde gelen muhaddis, hafız ve
alimlerindendir. Adı geçen bu kitabı, İbn-i Haldun'un, İmam Mehdi
aleyhi's-selâm'la ilgili şüphesini çürütmek için kaleme almıştır. Kitap Hicri
1347 senesinde Şam'da, et-Terakki yayınevi tarafından basılmıştır.
Huve'l-mehdi
Üstad, Şeyh Nasreddin el-Albani (Arnavutlu)
Günümüz ilmi şahsiyetlerinden olup, çeşitli konularda
eser ve makaleleri bulunmaktadır. Adı geçen bu makalesini, Şam'da yayınlanan
"Temeddün-i İslam" dergisinde İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili
sorulara cevap olarak kaleme almıştır.
Akidetü Ehli's-sünne Fi'l Mehdi
Şeyh Abdulmuhsin b. Hamd
Medine İslam Üniversitesi üstadlarındandır. Adı geçen
bu makalede "Ehl-i Sünnet İnancında İmam Mehdi aleyhi's-selâm"
konusunu ele almış ve Hicri 1388 senesinde "Camiatü'l-İslamî" adlı
dergide, Suudi Müftüsü Bin Baz'ın teyidiyle birlikte neşredilmiştir. Burada
ehl-i sünnetin İmam Mehdi aleyhi's-selâm hakkındaki inancını ortaya koymuştur.
Bir başka makalesinde de İmam Mehdi aleyhi's-selâm'la ilgili hadisleri
reddedenlere karşı cevap vermektedir. Bu makalesi de Hicri 1400 senesinde aynı
dergide yayınlanmıştır.
HZ. MEHDİ (AS) HAKKINDA NAKLEDİLEN HADİS VE
RİVAYETLERİN İSTATİSTİĞİ
* Hz.
Mehdi (as)'ın ortaya çıkışını müjdeleyen hadislerin sayısı: 657
* Hz. Mehdi (as), Ehl-i Beyt'tendir; Hz. Mehdi (as)'ın ismi, Resulullah'ın isminin ve künyesi de onun künyesinin aynısıdır" diyen hadislerin sayısı: 389
* Hz. Mehdi (as), insanlar arasında Resulullah'a en çok benzeyen kimsedir" diyen hadislerin sayısı: 48
* Hz. Mehdi (as)'ın yüz ve boyunu tarif eden hadislerin sayısı: 21
* Hz. Mehdi (as), Hz. Ali (as)'ın evlatlarındandır" diyen hadislerin sayısı: 214
* Hz. Mehdi (as), Hz. Fatıma'nın evlatlarındandır" diyen hadislerin sayısı: 192
* Hz. Mehdi (as), yeryüzünü adaletle dolduracaktır" diyen hadislerin sayısı: 123
* Hz. Mehdi (as)'ın iki gaybeti olacaktır" diyen hadislerin sayısı: 10
* Hz. Mehdi (as)'ın uzun bir gaybeti olacaktır." diyen hadislerin sayısı: 91
* Gaybetinin nedenini açıklayan hadislerin sayısı: 7
* Gaybeti döneminde halkın Hz. Mehdi (as)'dan yararlanması hakkındaki hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as) uzun ömürlüdür." diyen hadislerin sayısı: 318
* Hz. Mehdi (as)'ın görünümü gençtir" diyen hadislerin sayısı: 8
* Hz. Mehdi (as)'ın doğumu gizli olacaktır" diyen hadislerin sayısı: 14
* Hz. Mehdi (as)'ın üzerinde hiç kimsenin biatı olmayacaktır (bir halifeye ya da bir başka kimseye bağlı olmayacak; hiçbir fikrin, grubun, tarikatın veya herhangi bir siyasi düşüncenin etkisi altında olmayacaktır)" diyen hadislerin sayısı: 10
* İnkar edenleri fikren mağlup edecek, yeryüzünü şirk ten temizleyecektir" diyen hadislerin sayısı: 19
* Hz. Mehdi (as), Allah'ın emrini aşikâr edecek, İslam ahlakını yeryüzünde yayacak ve dünyaya (manen) hakim olacak..." diyen hadislerin sayısı: 47
* Hz. Mehdi (as), insanları Kuran'a ve sünnete sevk edecektir" diyen hadislerin sayısı: 15
* Hz. Mehdi (as), Allah'ın düşmanlarını bilgiyle fikren etkisiz hale getirecektir" diyen hadislerin sayısı: 4
* Hz. Mehdi (as) da Peygamberlerden birtakım sünnetler vardır" diyen hadislerin sayısı: 23
* Hz. Mehdi (as), Peygamberimiz (sav)'in kılıcıyla kıyam edecektir (yani Peygamberimiz (sav)'in kutsal emanetleri olan mübarek sancağı, kılıcı ve hırkasının gömleği Hz. Mehdi (as)'ın yanında olacaktır)" diyen hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as)'ın siyeri (kişiliği ve dış görünümü) ile ilgili hadislerin sayısı: 30
* Hz. Mehdi (as)'ın zühdü (ahlakı ve takvası) ile ilgili hadislerin sayısı: 4
* Hz. Mehdi (as)'ın adaleti ve onun döneminde emniyetin yaygınlığıyla ilgili hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as)'ın ilmi hakkındaki hadislerin sayısı: 5
* Hz. Mehdi (as)'ın cömertliği ve bağışıyla ilgili hadislerin sayısı: 13
* "Allah Tealâ, Hz. Mehdi (as)'ın eliyle peygamberlerin mucizesini aşikar edecek ve onların mirasları onunla birliktedir" diyen hadislerin sayısı: 5
* Hz. Mehdi (as) şiddetli bir imtihandan sonra zuhur edecektir" diyen hadislerin sayısı: 24
* Hz. Mehdi (as), İsa bin Meryem (a.s)'a namazda imamlık yapacaktır" diyen hadislerin sayısı: 25
* Hz. Mehdi (as)'ın zuhurunun niteliğini anlatan rivayetlerin sayısı: 12
* Hz. Mehdi (as)'ın zuhurundan önceki durum, fitne ve günahların çokluğu ile ilgili hadislerin sayısı: 37
* Hz. Mehdi (as)'ın bazı zuhur alâmetleri ile ilgili hadislerin sayısı: 29
* Gökten Hz. Mehdi (as)'ın ve babasının ismiyle duyulacak ses ile ilgili hadislerin sayısı: 27
* Hz. Mehdi (as)'ın zuhurundan önceki zamanda fiyatların çok yüksek olması, hastalıkların çoğalması vb. konularla ilgi hadislerin sayısı: 23
* Süfyanî'nin çıkışı, ay tutulması vb konularla ilgili hadislerin sayısı: 38
* Deccalın çıkışı hakkındaki hadislerin sayısı: 12
* Hz. Mehdi (as)'ın zuhur edeceği yer ile ilgili hadislerin sayısı: 17
* Hz. Mehdi (as)'ın yeryüzünün doğu ve batısını manen fethetmesiyle ilgili hadislerin sayısı: 12
* Hz. Mehdi (as) döneminde bütün milletlerin İslam ahlakı üzere toplanmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as) döneminde yerin servet ve madenlerini dışarı çıkarmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 10
* Hz. Mehdi (as) döneminde gök ve yeryüzü bereketlerinin açığa çıkmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 12
* 313 kişinin Hz. Mehdi (as)'ın yanında bulunmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 25
* Hz. Mehdi (as) ortaya çıktığında yeryüzünün adaletle dolmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 129
* Hz. İsa'nın ikinci kiz yeryüzüne inmesi ve Hz. Mehdi (as)'ın arkasında namaz kılmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 29
* Hz. Mehdi (as)'ın, deccali (manen ve fikren) etkisiz hale getirmesiyle ilgili hadislerin sayısı: 6
* Hz. Mehdi (as)'ın Süfyani ile fikren mücadele edip onu (manen ve fikren) etkisiz hale getirmesiyle ilgili hadislerin sayısı: 2
* Hz. Mehdi (as) zamanında yeryüzünün bayındırlığıyla ilgili hadislerin sayısı: 5
* Hz. Mehdi (as)'ın asrında işlerin kolaylaşması ve akılların kemale erişmesiyle ilgili hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as)'ın ashabının faziletleriyle ilgili hadislerin sayısı: 14
* Hz. Mehdi (as)'ın ashabının güç ve kuvvetleriyle ilgili hadislerin sayısı: 5
* Zuhurundan sonra Hz. Mehdi (as)'ın hilafetinin manevi liderliğinin) süresiyle ilgili olan hadislerin sayısı: 18
* Hz. Mehdi (as)'ın yiyeceği, içeceği ve giyimiyle ilgili hadislerin sayısı: 4
* Hz. Mehdi (as)'ın halkı davet ettiği şeyler hakkındaki hadislerin sayısı: 7
* Fereci (kurtuluşu) beklemenin faziletiyle ilgili hadislerin sayısı: 23
* Hz. Mehdi (as)'ın takipçilerinin bazı görevleriyle ilgili hadislerin sayısı: 54
* Hz. Mehdi (as)'ı idrak etme ve onu imam (manevi lider) edinmekle ilgili hadislerin sayısı: 10
* Gaybeti döneminde, Hz. Mehdi (as)'a inananların faziletleriyle ilgili hadislerin sayısı: 23
(Safî-i Gulpayganî, Müntahab'ul-Eser, s. 15-19)
* Hz. Mehdi (as), Ehl-i Beyt'tendir; Hz. Mehdi (as)'ın ismi, Resulullah'ın isminin ve künyesi de onun künyesinin aynısıdır" diyen hadislerin sayısı: 389
* Hz. Mehdi (as), insanlar arasında Resulullah'a en çok benzeyen kimsedir" diyen hadislerin sayısı: 48
* Hz. Mehdi (as)'ın yüz ve boyunu tarif eden hadislerin sayısı: 21
* Hz. Mehdi (as), Hz. Ali (as)'ın evlatlarındandır" diyen hadislerin sayısı: 214
* Hz. Mehdi (as), Hz. Fatıma'nın evlatlarındandır" diyen hadislerin sayısı: 192
* Hz. Mehdi (as), yeryüzünü adaletle dolduracaktır" diyen hadislerin sayısı: 123
* Hz. Mehdi (as)'ın iki gaybeti olacaktır" diyen hadislerin sayısı: 10
* Hz. Mehdi (as)'ın uzun bir gaybeti olacaktır." diyen hadislerin sayısı: 91
* Gaybetinin nedenini açıklayan hadislerin sayısı: 7
* Gaybeti döneminde halkın Hz. Mehdi (as)'dan yararlanması hakkındaki hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as) uzun ömürlüdür." diyen hadislerin sayısı: 318
* Hz. Mehdi (as)'ın görünümü gençtir" diyen hadislerin sayısı: 8
* Hz. Mehdi (as)'ın doğumu gizli olacaktır" diyen hadislerin sayısı: 14
* Hz. Mehdi (as)'ın üzerinde hiç kimsenin biatı olmayacaktır (bir halifeye ya da bir başka kimseye bağlı olmayacak; hiçbir fikrin, grubun, tarikatın veya herhangi bir siyasi düşüncenin etkisi altında olmayacaktır)" diyen hadislerin sayısı: 10
* İnkar edenleri fikren mağlup edecek, yeryüzünü şirk ten temizleyecektir" diyen hadislerin sayısı: 19
* Hz. Mehdi (as), Allah'ın emrini aşikâr edecek, İslam ahlakını yeryüzünde yayacak ve dünyaya (manen) hakim olacak..." diyen hadislerin sayısı: 47
* Hz. Mehdi (as), insanları Kuran'a ve sünnete sevk edecektir" diyen hadislerin sayısı: 15
* Hz. Mehdi (as), Allah'ın düşmanlarını bilgiyle fikren etkisiz hale getirecektir" diyen hadislerin sayısı: 4
* Hz. Mehdi (as) da Peygamberlerden birtakım sünnetler vardır" diyen hadislerin sayısı: 23
* Hz. Mehdi (as), Peygamberimiz (sav)'in kılıcıyla kıyam edecektir (yani Peygamberimiz (sav)'in kutsal emanetleri olan mübarek sancağı, kılıcı ve hırkasının gömleği Hz. Mehdi (as)'ın yanında olacaktır)" diyen hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as)'ın siyeri (kişiliği ve dış görünümü) ile ilgili hadislerin sayısı: 30
* Hz. Mehdi (as)'ın zühdü (ahlakı ve takvası) ile ilgili hadislerin sayısı: 4
* Hz. Mehdi (as)'ın adaleti ve onun döneminde emniyetin yaygınlığıyla ilgili hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as)'ın ilmi hakkındaki hadislerin sayısı: 5
* Hz. Mehdi (as)'ın cömertliği ve bağışıyla ilgili hadislerin sayısı: 13
* "Allah Tealâ, Hz. Mehdi (as)'ın eliyle peygamberlerin mucizesini aşikar edecek ve onların mirasları onunla birliktedir" diyen hadislerin sayısı: 5
* Hz. Mehdi (as) şiddetli bir imtihandan sonra zuhur edecektir" diyen hadislerin sayısı: 24
* Hz. Mehdi (as), İsa bin Meryem (a.s)'a namazda imamlık yapacaktır" diyen hadislerin sayısı: 25
* Hz. Mehdi (as)'ın zuhurunun niteliğini anlatan rivayetlerin sayısı: 12
* Hz. Mehdi (as)'ın zuhurundan önceki durum, fitne ve günahların çokluğu ile ilgili hadislerin sayısı: 37
* Hz. Mehdi (as)'ın bazı zuhur alâmetleri ile ilgili hadislerin sayısı: 29
* Gökten Hz. Mehdi (as)'ın ve babasının ismiyle duyulacak ses ile ilgili hadislerin sayısı: 27
* Hz. Mehdi (as)'ın zuhurundan önceki zamanda fiyatların çok yüksek olması, hastalıkların çoğalması vb. konularla ilgi hadislerin sayısı: 23
* Süfyanî'nin çıkışı, ay tutulması vb konularla ilgili hadislerin sayısı: 38
* Deccalın çıkışı hakkındaki hadislerin sayısı: 12
* Hz. Mehdi (as)'ın zuhur edeceği yer ile ilgili hadislerin sayısı: 17
* Hz. Mehdi (as)'ın yeryüzünün doğu ve batısını manen fethetmesiyle ilgili hadislerin sayısı: 12
* Hz. Mehdi (as) döneminde bütün milletlerin İslam ahlakı üzere toplanmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as) döneminde yerin servet ve madenlerini dışarı çıkarmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 10
* Hz. Mehdi (as) döneminde gök ve yeryüzü bereketlerinin açığa çıkmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 12
* 313 kişinin Hz. Mehdi (as)'ın yanında bulunmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 25
* Hz. Mehdi (as) ortaya çıktığında yeryüzünün adaletle dolmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 129
* Hz. İsa'nın ikinci kiz yeryüzüne inmesi ve Hz. Mehdi (as)'ın arkasında namaz kılmasıyla ilgili hadislerin sayısı: 29
* Hz. Mehdi (as)'ın, deccali (manen ve fikren) etkisiz hale getirmesiyle ilgili hadislerin sayısı: 6
* Hz. Mehdi (as)'ın Süfyani ile fikren mücadele edip onu (manen ve fikren) etkisiz hale getirmesiyle ilgili hadislerin sayısı: 2
* Hz. Mehdi (as) zamanında yeryüzünün bayındırlığıyla ilgili hadislerin sayısı: 5
* Hz. Mehdi (as)'ın asrında işlerin kolaylaşması ve akılların kemale erişmesiyle ilgili hadislerin sayısı: 7
* Hz. Mehdi (as)'ın ashabının faziletleriyle ilgili hadislerin sayısı: 14
* Hz. Mehdi (as)'ın ashabının güç ve kuvvetleriyle ilgili hadislerin sayısı: 5
* Zuhurundan sonra Hz. Mehdi (as)'ın hilafetinin manevi liderliğinin) süresiyle ilgili olan hadislerin sayısı: 18
* Hz. Mehdi (as)'ın yiyeceği, içeceği ve giyimiyle ilgili hadislerin sayısı: 4
* Hz. Mehdi (as)'ın halkı davet ettiği şeyler hakkındaki hadislerin sayısı: 7
* Fereci (kurtuluşu) beklemenin faziletiyle ilgili hadislerin sayısı: 23
* Hz. Mehdi (as)'ın takipçilerinin bazı görevleriyle ilgili hadislerin sayısı: 54
* Hz. Mehdi (as)'ı idrak etme ve onu imam (manevi lider) edinmekle ilgili hadislerin sayısı: 10
* Gaybeti döneminde, Hz. Mehdi (as)'a inananların faziletleriyle ilgili hadislerin sayısı: 23
(Safî-i Gulpayganî, Müntahab'ul-Eser, s. 15-19)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder